In de Volkskrant van 21 januari 2023 viel me dit artikel op de kunstpagina’s op: Een kunstwerk als een sjamanistische reis. Het gaat over het kunstwerk Four Months, Four Million Light Years van Sara Sejin Chang (Sara van der Heide). Zij werd zelf in Zuid-Korea geadopteerd en wil met dit werk de band met haar land van herkomst bekrachtigen. Over de kunstenares en het kunstwerk is meer te lezen op Argos art en op Metropolis. Het kunstwerk sluit ook aan bij de actuele discussie over transnationale adoptie. Daar gaat namelijk nogal eens iets mis: zeker in het verleden zijn er kinderen ter adoptie aangeboden die geen wees waren, tegen de zin van de ouder(s) en zonder medeweten van de ouder(s). Daarbij is ook fraude gepleegd: er zijn valse gegevens verstrekt over geboortedatum en verwantschappen, waardoor het voor adoptiekinderen nu ook moeilijk is om erachter te komen wie hun ouders waren of zijn.
Erger: kinderen zijn op grote schaal gestolen en ter adoptie aangeboden. Ongeveer zoals nu gebeurt met Oekraïense kinderen die naar Rusland zijn overgebracht en daar worden opgevangen in gezinnen die misschien wel heel liefdevol zijn, maar je steelt geen kinderen. Niet van de vijand, niet van arme mensen; niet met goede bedoelingen en niet met slechte.
Ik wil hier niet het verhaal kapen van Sara Sejin Chang. Lees de artikelen, en bekijk haar film-installatie (van 21 januari tot en met 9 april in ‘a rose is a rose is a rose‘ in Amsterdam). Haar verhaal is van haar persoonlijk en het is maatschappelijk relevant. Maar het roept ook bij mij associaties op.
Wat me opvalt is dat er veel afbeeldingen bij staan, maar dat er eentje heel nadrukkelijk ontbreekt, terwijl die wel genoemd wordt: “de koloniale prent Shaman oftewel een Duivelspriester in ’t Tungoesen Lant (1692), de eerst gekende (en geracialiseerde) afbeelding van een sjamaan, van de Nederlandse VOC-bestuurder Nicolaes Witsen”.
Die zie ik voor me, en Wikipedia bevestigt dat ik de juiste voor ogen heb: “An illustration of a shaman in Siberia, produced by the Dutch explorer Nicolaes Witsen in the late 17th century. It is the earliest known pictorial depiction of a Siberian shaman to have appeared in Europe, where Witsen’s account first popularised the term ‘shaman’.”
Chang wil niet alleen de problemen rondom transnationale en interraciale adoptie aankaarten, maar ook heling bereiken. Daarvoor reisde ze naar Mongolië om er Darghad-sjamanen op te zoeken, die afstammen van de sjamaan die door Witsen in de zeventiende eeuw werd afgebeeld als ‘duivelspriester’. Hen heeft ze om heling gevraagd. Het kunstwerk bevat elementen die zijn geïnspireerd op de Koreaanse sjamanistische traditie.
Tijdens een interreligieuze bijeenkomst heb ik een Koreaanse vrouw horen vertellen over de sjamanistische traditie van haar voorouders, en daaruit werd duidelijk dat die traditie nog leeft, dat de kennis er nog is. Om jaloers op te worden, als Nederlandse met Europese wortels. Bij ons is zoveel verloren gegaan. Interessant om meer over te weten te komen, ook over de link met kruidengeneeskunde.
Goed om te horen dat sjamanen Sara Sejin Chang hebben kunnen helpen om de verbinding met haar geboorteland te herstellen. Ik ga zeker haar video-installatie opzoeken!
Ondertussen staat er weer een editie van Wiccan Rede online, met artikelen over wicca en paganisme, die je in de inhoudsopgave vindt met een korte beschrijving.
Happy Imbolc!
Jana.
Wil je zelf een bijdrage leveren?
Zoals we melden op de pagina Over Wiccan Rede is Gardnerian Wicca de traditie waaruit het blad voortkomt, maar heeft Wiccan Rede al vanaf het begin een plaats geboden aan vertegenwoordigers van andere stromingen in en buiten de wicca.
Wil je zelf ook schrijven voor Wiccan Rede?
Lees dan eerst de richtlijnen: Schrijven voor Wiccan Rede Online?
De deadlines voor 2023 zijn:
31 maart voor het Beltanenummer
30 juni voor het Lammasnummer
29 september voor het Samhainnummer
De artikelen die we plaatsen geven niet altijd het standpunt van de redactie of individuele redactieleden weer. Wel denken we dat deze artikelen interessant zijn om kennis van te nemen.
Do you want to contribute?
As we explain on the page ‘Over Wiccan Rede‘ Gardnerian Wicca is the tradition of which the magazine stems, but since the early days Wiccan Rede has offered a place to representatives of other traditions within and without Wicca.
Want to submit an article?
Please first read the Submission guidelines Wiccan Rede Online
Deadlines for contributing in 2023 are:
31 March for the Beltane issue
30 June for the Lammas issue
29 September for the Samhain issue
The articles that we publish do not always represent the points of view of the editor or individual members of staff. We do think that these articles are interesting to read.