Op dit moment vragen in de kranten twee berichten de aandacht die ik niet los van elkaar kan zien. Rond deze tijd wordt de zevenmiljardste aardbewoner geboren, en de groei van de wereldbevolking zal nog wel even doorgaan. En de mens zal steeds ouder worden, volgens sommige wetenschappers. “De eerste mens die 150 jaar zal worden, is nu al geboren”. Dit soort berichten roept vragen bij me op. Kan de aarde zoveel bewoners aan? Is er genoeg ruimte, genoeg voedsel en water voor al die mensen? Als iedereen naar onze huidige levensstandaard wil leven, met onze ‘ecologische voetafdruk’, komen we aan één aarde tekort. Er zijn wetenschappers die al uitkijken naar een andere planeet om naar te kunnen verhuizen, alsof we daar op afzienbare tijd de technologie voor zouden hebben, en alsof die planeet op ons staat te wachten.
Op dit moment is de levensverwachting van veel aardbewoners nog een stuk lager dan die van de bewoners van Europa en Noord-Amerika. ‘Wij’ worden nu zo’n 80 tot 90 jaar. Als iedereen zo lang in leven blijft, wordt het nog veel drukker op aarde. En als we allemaal 150 jaar oud zouden worden, dan zou de wereldbevolking nog veel meer toenemen. Wij zouden tegelijkertijd leven met onze kinderen, onze kleinkinderen, en mogelijk nog twee generaties nakomelingen. Een mooie oplossing voor de ‘krimpende’ dorpen en steden in sommige streken, maar de nu al uitpuilende miljoenensteden elders op de wereld, groeien dan waarschijnlijk helemaal uit hun voegen.
Een oplossing voor de wereldproblemen heb ik niet. Ik moet het trouwens nog zien, dat de levensduur zozeer gerekt kan worden. Ik zie maar steeds de beelden voor me van Goldie Hawn en Meryl Streep in de film ‘Death becomes her’. De dames zijn onsterfelijk geworden, maar hun lichaam is niet onkwetsbaar. Het vergt nogal wat reparaties om hen toonbaar en functionerend te houden. Fantasy en science fiction houden ons een spiegel voor. Mensen die op een andere manier leven dan gebruikelijk is in de samenleving, doen dat ook. Of het nu om ‘Occupy’ gaat of om De Kleine Aarde, om ’transition towns’ of ‘sustainable cities’ (duurzame steden) en ‘earthships’ (aardehuizen, gebouwd met gerecycleerd materiaal en zelfvoorzienend in stroom en water).
Ook religie en filosofie bieden andere manieren van kijken. Een van de uitgangspunten in magie is dat je lichaam je tempel is. En een van de basisregels in wicca is dat je niemand schaadt. Ook jezelf niet. Dat betekent dat je goed voor je lichaam moet zorgen. Goed eten, genoeg bewegen, en in het algemeen de verantwoordelijkheid op je nemen voor je eigen lichaam en je eigen leven. En als je de regel ‘(doe wat je wilt) mits het niemand schaadt’ breder toepast, dan neem je ook verantwoordelijkheid op je voor waar je eten vandaan komt. Hoe is het tot stand gekomen, heeft daar iemand schade door geleden? Een dier, mensen, de aarde zelf? Zijn het producten die zoveel mogelijk winst moesten opleveren, of kwam er bij het kweken respect aan te pas, voor andere wezens en de aarde zelf?
Misschien is de winter die nu begint een goed moment om te gaan onthaasten. Het werk op het land is gedaan, de oogst is binnen. Tijd om de balans op te maken en nieuwe plannen te maken, om later weer opnieuw te gaan zaaien. Alles keert terug naar de basis: de takken van bomen en struiken zijn kaal, de bladeren van de hosta sterven af en de hele plant zal straks voor maanden onzichtbaar zijn. Hoe zit dat met jezelf? Hoeveel overbodige franje heb jij in huis? Hoeveel spullen heb je, hoeveel tijd kost het je om zoveel geld te verdienen dat je die dingen kunt aanschaffen? Moet je werkelijk van ieder gadget het nieuwste exemplaar kopen? Wil je met de mode meedoen of duurzame producten aanschaffen? Misschien is er een manier om zowel modieus te zijn, als duurzaam. Met duurzame kleding en meubilair, met wat nieuwe accessoires kun je er ook trendy uitzien.
Duurzaam leven betekent niet per definitie ’terug naar de middeleeuwen’: met zonne-energie en wind-energie kun je ook stroom opwekken voor allerlei apparatuur die je niet meer wilt missen, zoals je computer. En je hoeft niet per se je spullen bij de kringloopwinkel aan te schaffen – al sta je er misschien versteld van wat ze daar allemaal hebben. Waar ik voor pleit, is om je bewust te zijn van wat je doet, om weloverwogen beslissingen te nemen over de keuzes die je maakt. Om je ‘voetafdruk’ kleiner te maken, omdat dat eerlijker is tegenover andere aardbewoners van nu en later.
En op kleinere schaal is het goed om dagelijks even afstand te nemen van de ‘rat race’, om contact te zoeken met de aarde en met de goden. Neem de tijd om te mediteren, alleen al omdat het goed is voor jezelf, fysiek en psychisch. Ga ook in de winter naar buiten om te wandelen, om een half uur per dag lekker buiten te zijn. Overdag, omdat het licht goed is om depressies tegen te gaan, of juist ’s avonds, als je zo iemand bent die er het liefste met de bezem op uit gaat in weer en wind. En doe wat je te doen hebt met aandacht, met liefde en plezier. Probeer het een maand, en kijk wat het je brengt.
Gelukkig nieuwjaar!
Jana.
Benieuwd welke artikelen er dit seizoen bijgekomen zijn?
Bekijk hier de inhoudsopgave van dit nummer!
Lokwin
mijn vorige inbreng gaat niet over oordelen en beslissen maar over gezond verstand.
Zij zegt vaak genoeg dat er voldoende mensen zijn, maar de mensen stoppen hun oren en ogen dicht voor die waarschuwingen. Er worden voortdurend nieuwe zaken uitgevonden zodat de mensheid de “kinderziektes” die normaal zijn voor een soort kan overleven en daardoor loopt het voor wat betreft het bevolkingsaantal een beetje uit de hand. De aarde heeft een beperkte capaciteit en kan op een gegeven moment niet meer zoveel mensen op een natuurlijke manier onderhouden – zeker niet als het oppervlak steeds verder verontreinigd en aangetast wordt. Het wordt volgestouwd met onnatuurlijke zaken en afvalproducten die de aarde en de zeeën niet meer kunnen verwerken, omdat het zelfreinigend vermogen steeds verder afneemt door de toenemende druk van de verontreiniging. Wat voor toekomst bied je dan aan kinderen? Kunstmatige voeding, genetisch gemanipuleerde gewassen, kloontechnieken, synthetische vitamines en E-nummers die zogenaamd eetbaar zijn toevoegen aan voedsel en dranken, is dat natuurlijk en gezond?
Goed voor de aarde en je leefomgeving zorgen is dacht ik ook een van de paganistische doelen. Daarbij hoort dan ook je verantwoordelijkheid nemen om te zorgen dat het een leefbare aarde blijft – we hebben er tenslotte maar één. Laten we er zuinig op zijn.
Beste Anne,
Is 7 miljard mensen teveel, precies goed, te weinig?
Is een groter mensenaantal schadelijk voor het mensdom, schadelijk voor de Aarde?
Elke concurrent kan schadelijk zijn voor het individu.
Maar misschien houdt die concurrentie ons wel scherp en worden we er uiteindelijk alleen maar “beter” van…
Ik schrijf dit niet om je aan te vallen, maar om aan te geven dat elk standpunt te verdedigen valt.
@ Anne,
De voortplantingsdrang is een natuurlijke drang.
Als mens wil je kinderen, niet omdat het makkelijk is, niet eens omdat je ze nodig hebt, maar gewoon om zoveel mogelijk levenskracht in het mensdom te steken.
Als Zij zegt dat er genoeg mensen zijn, dan zijn er genoeg.
Wie zijn wij, als individu, om hierover te kunnen beslissen?
Ja, onze overbevolkte aarde … men moet zich eigenlijk afvragen: heeft de wereld zoveel mensen nodig? Hoeveel mensen zijn er nodig om een redelijk rijke cultuur in stand te houden? Is meer dan dat aantal niet een verspilling? Is er niet iets ontzettend lomps aan de gedachte aan een eindeloos, planloos vermenigvuldigend mensdom, leefomgeving vervuilend, vernietigend, dat uiteindelijk misschien als ratten naar de sterren uitzwermt? Was het ooit belangrijk om zoveel mensen te hebben, behalve voor de mensen?
(naar een bekende SF-schrijver waarvan de naam me toch weer ontschoten is; dit werd al in de jaren zestig geschreven!).
Doe wat je wilt mits het niemand schaadt betekent voor mij ook je verantwoordelijkheid nemen in dit opzicht: beteugel je vermenigvuldigingsdrang en probeer dat ook op een nette manier te verkopen aan je medemens.