Een vlecht van heilig gras. Hoe de natuur, wetenschap en traditionele kennis ons leren respectvol met de aarde om te gaan
Robin Wall Kimmerer. Vertaling Nicole Seegers.
Gottmer, ISBN 9789401305365, € 25,99
Oorspronkelijke titel: Braiding Sweetgrass
Het is moeilijk om dit boek in een hokje te duwen: is het een roman? Nee. Is het non-fictie? Niet in een vorm die gebruikelijk is. Iemand noemde het essays, maar met net zoveel recht kun je het een verhalenbundel noemen. Persoonlijke verhalen over ervaringen van de schrijfster, die zowel wetenschapster (botanicus en professor in bosecologie) is als afkomstig van de Potawatomi, een inheemse stam in de Verenigde Staten van Amerika. Haar kennis en kunde is ingebed in een traditie, en je merkt aan alles dat ze onderdeel is van een gemeenschap. En dan niet alleen een van mensen.
Planten en dieren zijn broeders en zusters van de inheemse volkeren. De taal maakt duidelijk dat zij ook personen zijn. Een boom of plant en een individueel dier of diersoort is geen ding, je spreekt er niet over als ‘het’. De natuur is niet iets dat buiten de mensen staat, maar mensen en natuur zijn onverbrekelijk aan elkaar verbonden. De mens mag genieten van de geschenken van de natuur, maar gaat daar dan ook op verantwoordelijke wijze mee om. Je neemt niet zoveel als je kunt, maar alleen zoveel als je nodig hebt, en aanvaardt de gaven in respect en dankbaarheid. En je geeft geschenken door aan andere mensen en geeft terug aan de natuur.
Mooi is dat op sommige vlakken de wetenschap beter blijkt aan te sluiten op het inheemse wereldbeeld dan je zou denken. En dat ook moderne studenten kunnen leren zien en ervaren hoe groots de natuur is.
Het is een prachtig boek om te lezen, en je kunt er lang over doen door nu en dan een hoofdstuk te lezen, of een paar hoofdstukken, en daar dan weer een tijd over na te denken. Als je het boek te dik vindt, lees dan een enkel hoofdstuk. Ik wil het werkelijk iedereen aanraden! Of als je meer van beeld en geluid houdt, bezoek dan haar website. Er is nu ook een versie voor jongeren van het boek: Braiding Sweetgrass for Young Adults. Indigenous wisdom, scientific knowledge, and the teachings of plants, en in het Nederlands een luisterboek. Neem hier kennis van!
(En kijk ook even naar de andere titels van Robin Wall Kimmerer die Medeia noemt onder het kopje Een andere taal in haar Oud nieuws van Imbolc 2022).
