Voor dit nummer van Wiccan Rede Online heb ik het gevoel dat ik iets moet met het onderwerp ‘timing’. Waarom is me (nog) niet duidelijk. Misschien is het omdat er zoveel gebeurt in de wereld waar duidelijk is dat het NU de tijd is om… en waar ik geen enkele invloed op heb. Ik zag dat Loes het onderwerp ook al aansneed in haar maanwandeling. Misschien heeft iemand anders net een zetje nodig. Hier gaan we…
In mijn leven ben ik altijd gezegend geweest met een gevoel voor timing. Bijvoorbeeld toen ik een zaterdagbaantje zocht, omdat mijn ouders slechts een deel van de ‘Parijsreis’ van school konden betalen en ik de rest zelf zou moeten bijleggen. Ik vroeg bij de plaatselijke supermarkt of ze nog caissières nodig hadden, en diezelfde week kon ik op zaterdag aan de slag. Ik heb er jaren gewerkt, naar tevredenheid van beide partijen. Dit soort dingen gebeurde vaker: als ik echt iets nodig had, was het beschikbaar. En soms kreeg ik een ‘seintje’ dat ik bijvoorbeeld nú moest vertrekken, terwijl ik dacht dat ik ruim de tijd had voor mijn reis. Maar met die vroege bus lukte het prima om met een trein eerder op tijd te komen, terwijl de trein die ik had gepland vast kwam te staan door een storing. Mijn ervaring is dat deze vorm van intuïtie uitstekend werkt als je ernaar luistert. Dát het werkte was heel fijn bij het overlijden van mijn grootouders: die heb ik beiden gezien op de laatste dag van hun leven. Ik had het gevoel dat ik dat nú moest doen en gelukkig vond mijn toenmalige chef het goed dat ik er twee keer een snipperdag voor opnam.
Met een moestuin leer je ook ‘timen’. Als je te laat bent met het zaaien van een gewas, heb je je kans gemist voor dat jaar. Je kunt bijvoorbeeld pompoenen buiten zaaien vanaf half mei tot eind juni. Daarvóór is er kans op nachtvorst (maar kun je wel binnen voorkweken) en als je te laat bent, komt de plant niet meer in bloei of rijpen de vruchten niet meer voordat het te koud wordt en de plant verwelkt. Dat geldt niet voor alle groenten en bloemen, maar bij andere is er echt een harde grens.
In de natuur komt het natuurlijk vaker voor dat je op een exact moment moet kijken, zoals bij een maansverduistering of het passeren van een komeet. Kijk je een dag later, dan is er niets meer te zien. Dat zijn fenomenen die precies te berekenen vallen. Met andere zaken weet je het niet altijd, maar blijkt achteraf dat het moment al is gepasseerd. Je bent niet meer vruchtbaar, je gehoor is onherstelbaar beschadigd of je komt te laat bij de dokter om een ziekte nog te kunnen stoppen. Of, om ook maar een triviaal voorbeeld te noemen, je favoriete band is uit elkaar gevallen, en je kunt nooit meer naar een concert van hen samen. En ik herinner me het verhaal van twee mensen die hun hele huisraad verloren bij de vuurwerkramp in Enschede: alles was al ingepakt. Zij hadden die dag verhuisd kunnen zijn, maar om de een of andere reden hadden ze ervoor gekozen dat een dag later te doen. (Andersom had natuurlijk ook gekund: naar de ramp toe verhuizen). “Ach, wat maakt die ene dag uit”, ik hoorde het ze zeggen.
Op grotere schaal zijn er de kantelpunten (Wikipedia en Universiteit Utrecht en Tipping Point Ahead en Science.org) in de opwarming van de aarde. We hebben de 1,5º opwarming bijna bereikt: we zitten op 1,46º. Op dit moment is er het vooruitzicht dat – tóch; het werd al decennia geleden voorzien als mogelijkheid – de warme golfstroom uit zal vallen. Dat heeft grote consequenties. Ja, misschien wordt het in Europa minder heet dan de laatste zomers het geval was. Maar in het noorden van Amerika kan het heel droog worden, met grote gevolgen voor de verbouw van graan. Zouden we dan echt op graan uit Oekraïne of Rusland aangewezen zijn? India heeft al een uitvoerstop gezet op rijst, uit vrees dat het de eigen bevolking anders niet kan voeden. Als de gletsjers wereldwijd smelten, komen er overal watertekorten: in Azië, Zuid-Amerika en Europa gaan dat grote consequenties hebben.
De laatste acht jaren waren de warmste ooit gemeten over de hele wereld. Juni 2023 was wereldwijd de warmste junimaand ooit gemeten en juli 2023 lijkt wereldwijd de warmste julimaand ooit gemeten te worden. Volgens sommigen is dat niet erg: de aarde heeft wel vaker te maken gehad met grote temperatuurstijgingen. Maar lees eerst dit: Here are 10 myths about climate change (WWF). Want die perioden vielen samen met wereldwijde branden, en met perioden waarin mensen maar moeilijk – of niet – zouden kunnen overleven.
Er is een cartoon* over alle signalen die mensen kregen dat het fout ging, maar niemand die serieus nam. Tot het niet meer terug te draaien viel, en mensen zeiden: ‘waarom heeft niemand ons gewaarschuwd’. (Vergelijkbaar met die bovenaan deze pagina). Nu er weer ‘vakantieoorden’ in brand staan, verbaas ik me over mensen die zich alleen beklagen over hun mislukte vakantie, en zich afvragen of ze hun geld wel terugkrijgen. Maar zich totaal niet bekommeren om de mensen in diezelfde plaatsen die hun huis kwijt zijn en hun broodwinning in gevaar zien komen. Over de mensen die niet de link leggen tussen dit soort gebeurtenissen en de stroom migranten en vluchtelingen. En die hun stem bij de komende verkiezingen door andere factoren laten bepalen. Als de Tweede Kamerverkiezingen zijn, in november, is de ergste hitte alweer over, en lijken wellicht andere zaken belangrijker. In Phoenix (Arizona, VS) liggen op dit moment daklozen en bejaarden in het ziekenhuis met brandwonden omdat ze op gloeiend hete straten zijn gevallen. “Niet mijn probleem”, denk je misschien, maar is dat werkelijk zo? Of heeft alles met alles te maken?
Zoek je naar informatie over ‘timing’ en verwante onderwerpen op internet, dan is de oogst vrij mager. Adrian D’Amico vraagt zich op LinkedIn af: How do you know if the timing is right?. Anna LeMind beschrijft The power of the right timing no one talks about. Julie Coraccio vraagt in verband met het ontspullen van je huis zich af: Right timing: How do you know?. Er is een Wikipediapagina over synchroniciteit en Sarah Domogala schreef een artikel over dit ‘toeval met betekenis’ in Happinez.
Een site over ‘time management’ schrijft over ‘Moeite met beginnen? De eerste-stap-methode‘ en gooit er meteen een banner tegenaan.
Bij elkaar zie ik weinig aanknopingspunten voor verder onderzoeken en schrijven. Soms weet je gewoon niet waarom je gevoel voor timing je iets ingeeft.
Bijvoorbeeld die ene keer dat ik zo heb lopen knoeien met het opladen van de ov-kaarten van mij en mijn reisgenoot dat we tot twee keer toe een trein misten, werd het niet duidelijk, maar had ik wel het gevoel dat er iets anders achter zat dan puur onhandigheid. Alle treinen kwamen volgens dienstregeling aan op hun bestemming. Wij waren slechts een uur later waar we wezen wilden. Hebben anderen elkaar ontmoet – en is er iets moois opgebloeid – omdat zij ‘onze’ plaatsen hadden? Hebben we een ernstig conflict vermeden met degene waar we anders naast of tegenover hadden gezeten? Of voelde ik toen al dat in die week (op dat moment?) een geliefde een vervelende diagnose kreeg? (Zoals ik met de kinderstoel ramde op het moment dat – naar later bleek – een vliegtuig in de Bijlmer tegen een flat verongelukte? Alsof 30 kilometer verder de drukgolf ons bereikte, of de vloedgolf aan laatste emoties.)
Nog een site die ik vond was ‘Wikiquote’ met allerlei gezegdes zoals ‘Today is the first day of the rest of your life’. Een oude bekende voor mij: rond 1980 was een poster met deze tekst populair in buurthuizen en in studentenflats. Ook staan op die website deze regels waarmee ik graag wil eindigen:
The presence of perpetual change
Is ever on the earth;
To-day is only as the soil
That gives to-morrow birth.
(Letitia Elizabeth Landon, Ethel Churchill (or The Two Brides) (1837), Vol. II Chapter 29).
Nou ja, eindigen? Ik klikte op de links naar de schrijfster en naar haar roman, en werd tweemaal verrast. Daarom hier ook de inleiding over de schrijfster L.E. Landon:
Letitia Elizabeth Landon (August 14, 1802 – October 15, 1838) was an English poet and novelist, better known by her initials L. E. L. She was one of the richest sources of epigrams in the early nineteenth century and one reviewer compared her to Rochefoucauld. Sometimes she adopts an adversarial role, giving contradictory viewpoints. Some of her thoughts recur, either developed or refined, but over time she also threw out differing opinions on some subjects; changeability, she argues, is one of our principal traits and, as she has one character remark, truth is like the philosopher’s stone, a thing not to be discovered.
* Ook hele fijne cartoons zijn die van Anton Dingeman in Trouw en nu op Twitter:
een en twee en drie.
