De Sleutel van Sleedoorn
Kevin Sands
Gottmer, Haarlem 2015 (3e druk 2018). 288 pag. ISBN 9789025760366 (paperback) € 10,-
Sleedoorn 2: Het teken van de Zwarte Dood
Gottmer, 2017. 448 pag. ISBN 9789025765569 (paperback) € 17,99
Sleedoorn 3: De vloek van de moordenaar
Gottmer, 2017. 408 pag. ISBN 9789025767709 (paperback) € 17,99
De boeken zijn ook verkrijgbaar als e-boek of digitaal luisterboek.
De ‘Sleedoorn’-reeks is een serie jeugdboeken voor lezers vanaf een jaar of 11, over de bloedstollende belevenissen van de wees Christopher in het Londen van de zeventiende eeuw. Omdat de jongen goed kan koken, vermoedt men dat hij dan ook goed overweg zal kunnen met medische recepten, en wordt hij door het apothekersgilde uit het weeshuis gehaald om de leerling te worden van meester Benedict Sleedoorn. Apotheker Sleedoorn blijkt een uiterst humane meester, die de jongen nooit klappen geeft. Zelfs niet als Christopher samen met zijn vriend Tom een ‘kanon’ in elkaar heeft geknutseld dat met de ontploffing grote schade in de apotheek heeft veroorzaakt! Meester Sleedoorn is daar uiteraard niet blij mee. Maar ondertussen is hij stiekem trots op zijn leerling, die helemaal op eigen houtje het gecodeerde recept voor buskruit blijkt te hebben ontcijferd.
Hoe het Christopher en zijn vrienden – onder wie een slimme duif – vergaat, zal ik niet verklappen. De boeken zijn razend spannend waardoor het, als je er eenmaal in bent begonnen, moeilijk is om nog iets anders te doen dan verder lezen. Ze geven een idee van hoe het leven in de zeventiende eeuw moet zijn geweest: een onzekere tijd vol conflicten, fysiek geweld, ziekte en ideeën over gevaarlijke sekten en bovennatuurlijke krachten. Onwillekeurig wordt af en toe onze eigen tijd in gedachten geroepen, bijvoorbeeld waar het gaat over gewetenloze lieden die zichzelf ten tijde van een besmettelijke ziekte als belangeloze weldoener presenteren om zichzelf te verrijken. De schrijver heeft geprobeerd zich zo goed mogelijk te informeren en ik ben geen geschiedkundige, maar toch bekroop mij af en toe de twijfel of alle details historisch gezien wel helemaal klopten. Wat mij echter zeer aansprak, is dat je al lezend het een en ander kunt opsteken over oude geneeskunde, alchemie, symboliek en geheime codes. Geschikte lectuur dus voor jeugdige (en oudere) heksen en tovenaars.
Misschien dient hier nog bij te worden vermeld dat iedereen, ook een zeventiende-eeuwse meester-apotheker of zijn leerling, zich kan vergissen. Wie zich voor deze onderwerpen interesseert en er meer over leest, zal gaandeweg ontdekken dat niet iedereen van hetzelfde uitgaat of dezelfde conclusies trekt. Dat het metaal van Venus lood zou zijn en koper dat van Saturnus, is… ongebruikelijk. Vaak waarschuwen mensen dat schrijvers destijds (en misschien nog altijd) opzettelijk fouten in hun geschriften zetten, om hun geheimen te beschermen tegen misbruik door onbevoegden. En zelfs als de beschrijvingen en recepten helemaal kloppen, wil dat nog niet zeggen dat het veilig is om ze te bereiden of toe te passen. Sommige geneesmiddelen uit de zeventiende eeuw zijn naar huidige maatstaven ronduit schadelijk. Neem daarom niets zonder meer aan, maar blijf altijd zelf nadenken en verder studeren.
In het Engels zijn inmiddels vijf delen verschenen, maar tot nu toe zijn slechts drie van de ‘Sleedoorn’-boeken vertaald in het Nederlands. Dat is vervelend, omdat boek 3 eindigt met een dreigbrief. Deze spanning blijft dus onopgelost tot… ja tot wanneer? Dat weten we niet. Zolang de serie niet is afgerond, is het misschien verstandiger het bij het eerste deel of de eerste twee delen te houden. Ook omdat in het derde boek het, laten we eerlijk zijn, nogal afgezaagde thema van de schat van de Tempeliers opduikt, en de balans tussen feit en fictie wel erg ver doorslaat naar de fictie. Omdat ik dit deel juist las in de dagen dat de aanslagen van tien jaar geleden in Noorwegen werden herdacht, vond ik het extra moeilijk om onbekommerd mee te dromen in de Tempeliersromantiek. De cliffhanger aan het eind maakte dat ik ook met dat ongemakkelijke gevoel ben blijven zitten, en dat de eerdere delen daardoor met terugwerkende kracht ineens een stuk minder leuk leken. En dat is jammer. Ik kijk dus uit naar het vierde deel, waar een heks in schijnt voor te komen…
