Het Middelpunt van de Cirkel, deel X

Beltane

“En als teken dat ge werkelijk vrij bent, zult gij naakt zijn tijdens uw rituelen.”¹

In veel culturen is het samenzijn van vrouwen en mannen gebonden aan restricties. Het is niet vanzelfsprekend dat vrouwen en mannen samenzijn en in vrijheid kunnen spreken, laat staan dat men naakt samen komt om feest te vieren!

De vraag is natuurlijk wel of dit naakt zijn louter bedoeld is in fysieke zin, of dat het hier bedoelde naakt zijn, naast het afleggen van kleding en persona, ook het loslaten betreft van oordelen, van vooroordelen en taboes.

In de Oude Religie(s) was er een haast vanzelfsprekende verbondenheid van seksualiteit en religie. Seksualiteit als onderdeel van vruchtbaarheid. Een verbondenheid die in dat opzicht weinig taboes kende. Dit in grote tegenstelling tot de moderne godsdiensten die seksualiteit doorgaans in de taboesfeer hebben geplaatst. Seksualiteit (zonder genot) werd verbannen uit het religieuze domein en exclusief voorbehouden aan gehuwden met als exclusief doel de voortplanting. En zoals het nu eenmaal gaat met alles wat verdrongen en ontkend wordt, gaat het woekeren in het rijk der schaduwen met alle gevolgen en excessen van dien.

Sigmund Freud had er in ieder geval een dagtaak aan om al die gevallen van hysterica en neurose te behandelen bij de dames en heren van de gegoede stand, maar werd door veel anderen ook als een grote smeerlap gezien. De Victoriaanse tijd had namelijk nogal uitgesproken etiquette- en gedragsregels over sociaal wenselijk gedrag en afkeurenswaardig gedrag en Freud stelde dat seksualiteit de grote drijfveer was van het menselijk ras, en niet alleen van de volwassene maar ook van het kind.

De Russisch-Joodse Sabine Spielrein, aanvankelijk de muze en soror mystica van Carl G. Jung, stelde vast dat er naast zielenkrachten die gericht zijn op het leven ook een doodsdrift bestaat. Een drift die gericht is op terugkeer naar het niets, naar het ophouden van bestaan ofwel de drift die een einde maakt aan de afgescheidenheid en terugvoert naar de oorspronkelijke eenheid. Freud heeft dankbaar gebruik gemaakt van haar werk, hoewel dankbaar? Nergens in zijn werk heeft hij de naam van Sabina Spielrein vermeld terwijl hij haar ideeën heeft overgenomen alsof het de zijne waren. In zijn latere werk verbond Freud de seksualiteit en dan voornamelijk het orgasme aan deze thanathos, de doodsdrift, omdat het ego op dat specifieke moment even ophield te bestaan. In veel tantrische geschriften overigens wordt het orgasme om die reden de kleine dood genoemd.

Pagans stellen doorgaans dat ze ruimdenkend zijn en vrij zijn van kerkelijke taboes en ze hebben de oude vruchtbaarheidsreligies omarmd.

En toch is de invloed van deze godsdiensten op de moderne mens, tijdsgeest en cultuur ontzettend groot. De taboes zoals ingegeven door de kerk hebben zich soms ongemerkt en subtiel vermengd met geest, met voelen, met denken en met de wijze waarop we ons tot de wereld om ons heen verhouden. Ook in de geesten van ongelovigen, van vrijdenkers en de anders denkende heeft zich dit residu van taboes afgezet.

Zo ook binnen de huidige pagan world is de invloed van deze godsdiensten nog sterk voelbaar en merkbaar aanwezig in onze oordelen en projecties. Wij zijn immers ook kinderen van deze tijd. Naast de combinatie van religie en seksualiteit zien we ook taboes terug als seksualiteit en dood, seksualiteit en pijn. Kijk maar eens naar een videoclip van Marilyn Manson of Cradle of Filth en je ziet de taboes voorbij komen.

U denkt verlicht te zijn en geen invloed meer te ondervinden van kerkelijke taboes?

Stelt u zich dan maar eens voor dat u op een mooie dag de kerk binnenloopt en daar een masturberende man aantreft die zijn sneeuwvlokken laat neerkomen op een beeld van de Heilige Maagd Maria.

Laat dit beeld eens goed op u inwerken.

En staat u nu eens stil bij de gevoelens en gedachten die u bij dit beeld ervaart?

Weerzin? Afschuw? Verbazing?

Pervers? Smerig? Toch iets van blasfemie?

Afwijkend? Satanisch? Ziek? Gestoord?

Katholiek wellicht?

En is het dan de combinatie van masturbatie en kerk die u het meest beladen vindt of masturbatie in combinatie met de Heilige Maagd? De combinatie van seksualiteit en Maria als moederfiguur? Of is het masturbatie zelf die met taboes omgeven is?

Tenzij u in staat bent om een dergelijk voorval als volkomen normaal te kunnen beschouwen, en de man in kwestie als zijnde gewoon bezig met het bedrijven van een vorm van sympathische magie of vruchtbaarheidsrite, kan gesteld worden dat er wel degelijk dergelijke taboes rondsluipen in onze onbewuste geest. Taboes die er voor zorgen dat we met afschuw en afkeuren zullen reageren op een bepaald voorval, zonder precies te weten waar dit nu vandaan komt.

Sommige culturen kennen taboes die voor ons geen enkele lading hebben, neutraal zijn en derhalve al helemaal geen taboe zijn. Zo was het in de kastencultuur van India voor bepaalde kasten een groot taboe om te eten met iemand uit een lagere kaste. Dat was (is) gewoon ondenkbaar! Een schande, en de gedachte alleen zal afschuw oproepen.

Jezelf ontlasten in het openbaar tussen mensen uit verschillende kasten is daarentegen helemaal geen issue en zal doorgaans als normaal worden beschouwd.

Veel tradities en stromingen binnen de Westerse mysterietraditie kennen wel een vorm van Grote Rite, Great Rite of Hieros Gamos. In veel groepen zal deze symbolisch plaatsvinden. Seksualiteit is dan toch iets meer voor de privésfeer. Toch? Of hebben we hier ook te maken met een taboe?

Ook in boeken die gaan over de Grote Rite komen we eigenlijk maar heel weinig tegen over de essentie van deze Rite. Dit is naar mijn mening in grote lijnen het (maximaal) opwekken van mannelijke en vrouwelijke energie, het laten versmelten van deze energie en deze wegzenden naar een vooraf bepaald doel. Tenminste, als de rite wordt gebruikt voor magische doeleinden.

In veel teksten gaat het niet verder dan wat vage beschrijvingen over lans en graal en knie op knie etc. etc., dus alleen het materiële fysieke vlak dat dan ook nog eens symbolisch wordt weergegeven, terwijl de essentie juist gelegen is in het vijfde element waarin de overige vier kunnen samenvallen. En het is juist het vijfde element, Geest, dat sturing en richting kan geven aan de opgewekte energie en dat verbinding maakt met het goddelijke/hogere/mystieke of gewoon de eenheid van alle dingen.

Een compleet en uitgewerkt systeem treffen we aan in het Oosten. Hoe anders en nauwgezet zijn dan de expliciete instructies die gegeven worden in de verschillende tantrische teksten! Hierin is niet alleen het technische gedeelte van belang, zoals menigeen die wel eens de Kama Sutra vluchtig heeft doorgebladerd wellicht zal denken.

Veel aandacht wordt besteed aan het goddelijk paar Shiva en Shakti, aan hun set & setting, voeding, ademhaling, chakra balancing, visualisatie en symboolvorming, die allemaal bij kunnen dragen aan de resultaten van je magisch werk! Ook op de Nederlandse markt zijn uitstekende boeken verschenen zoals bijvoorbeeld De Magie van Tantra² dat een prima aanvulling kan zijn op de riten van onze Westerse Mysterietraditie.

De Grote Rite geeft ook uitdrukking aan de krachten in de ziel zoals beschreven door Sabina Spielrein. De rite heeft ook wel iets van thanatos in zich, van de doodsdrift. Het ophouden te bestaan als individu en te versmelten met de ander of via de ander de eenheid van alle dingen weer te ervaren. Want dit diepe verlangen naar eenheid ligt ook in ons lichaam besloten, namelijk als foetale herinneringen, op cellulair niveau. Een versmelten om zo weer iets te kunnen ervaren van de oorspronkelijke toestand van eenheid. Een eenheid die we, wellicht bij gebrek aan betere woorden en omschrijvingen, als goddelijk zullen beschrijven. Wie ooit ervaringen heeft opgedaan met rebirthing, hypnose of actieve imaginatie of geëxperimenteerd heeft met psychedelica, heeft wellicht zelf hiervan iets kunnen ervaren.³ In diepere lagen van de psychedelische ervaring kunnen deze goddelijke gevoelens van eenheid, warmte en verbondenheid zich snel afwisselen met helse gevoelens van afsplitsing, eenzaamheid en giftige of koude baarmoeders.

Stof tot nadenken of nadere discussie:

– Wat vind jij van een versmelting van technieken uit Oost en West? Zijn bepaalde combinaties mogelijk en wenselijk of moeten Oost en West als zijnde onverenigbaar gescheiden blijven?

– De leer van de chakra’s is ook niet typisch westers maar betekent dit dat wij in het westen geen chakra’s hebben of dat deze leer niet aansluit bij de Westerse Mysterietraditie?

– Wat is jouw visie op taboes: brengen zij cultuur en beschaving of vormen ze juist een bedekking van ons ware zelf?