Vorige zomer stonden in De Groene Amsterdammer drie artikelen over ‘De bezielde natuur’ in een soort themanummer. Arita Baaijens trok door Siberië om te onderzoeken hoe mensen daar contact hebben met de natuur, met de beschermgeesten van rotsen en wolken en schreef er een boek over. Verschillende antropologen en andere wetenschappers (Erik de Jong, Jet Bakels, Eduardo Kohn, Frans de Waal, Nicholas Ouellette, Radhika Nagpal, Susanne Simard, Stefano Mancuso) zien een inspirerende wereld voor ons opengaan als we ons superieure mensbeeld overboord gooien. Mieren staan niet in de file, termieten bouwen heuvels die honderden malen groter zijn dan zijzelf, olifanten hebben ‘slurvige’ intelligentie. De omgeving verleent betekenis aan de mensen in het Amazonewoud en ook planten communiceren met elkaar. Boswachter Peter Wohlleben ontdekte hoe dat werkt in het bos in het Zwarte Woud waar hij houtvester is. Bomen kunnen elkaar ondersteunen, bijvoorbeeld elkaar in leven houden door suikers te delen. Dat gaat via de schimmels die met de bomen in symbiose leven. Dat een boom die wordt aangetast door een insect afweerstoffen aanmaakt én dat bomen aan de andere kant van het bos diezelfde afweerstoffen gaan aanmaken, is al wat bekender. Maar bomen en planten communiceren ook om allerlei andere redenen, via geur, optisch en elektrisch en via geluid. Heel interessant!
Communicatie is één van de betekenissen van ‘doorgeven’, het thema van dit nummer van Wiccan Rede Online. Het doorgeven van boodschappen, van signalen. En het doorgeven van dit soort kennis via het tijdschrift (De Groene Amsterdammer, 2 juni 2016) en de boeken van de wetenschappers. Voor mij vormen ook deze publicaties een ingang naar het mysterie, omdat ze een blik werpen op wat we nog niet wisten van de natuur. Of misschien op wat wij als paganisten wel al wisten, maar wat in de wetenschap jarenlang niet meer bestudeerd werd, of nog nooit eerder onderwerp van onderzoek was.
Religie is een andere ingang naar het mysterie, waarbij ook niet-wetenschappelijke kennis doorgegeven kan worden, in twee of meer richtingen. Intuïtieve kennis. Contact met de voorouders. Boodschappen vanuit het onderbewuste die in dromen of door divinatie duidelijk worden.
Poëzie en kunst vormen ook een ingang: creatief gebruik van taal en van beelden, die kunnen weergeven wat in gewone woorden niet kan worden uitgedrukt.
Ik wil graag wat citeren uit het artikel van Arita Baaijens in De Groene Amsterdammer: “Stilstaan en voelen hoe de aarde draait, weten waar je vandaan komt, een relatie aangaan met de dingen om je heen – dat alles helpt een mens om zijn plek te vinden in systemen die de menselijke maat ontstijgen. Je plek kennen en gekend worden door de plek, het is van wezenlijk belang voor de toekomst die we onze kinderen meegeven. Want het maakt uit of het kind opgroeit in de wetenschap dat het bos een levend wezen is met een zelf of ziel, of dat het toekomstig brandhout ziet opgroeien. In het eerste geval groeien bos en kind samen op, in het laatste geval zullen de bomen op zeker moment worden geveld.”
Laten we die kennis en die wijsheid doorgeven.
Blessed be!
Jana.
In de index lees je hoe de artikelen in dit Imbolcnummer op een andere manier uiting geven aan het thema.
In het Beltanenummer van 2017 staan de ‘de zintuigen’ centraal. Zien, horen, ruiken, proeven, tasten; het zesde zintuig. Deadline voor het aanleveren van artikelen: 1 april.
(Lughnasadh 2017: ‘voedsel’. Deadline 1 juli. Samhain 2017: ‘ontmoetingen’. Deadline: 1 oktober).