Het is nog nat, guur en koud buiten, maar straks komt de lente er toch echt weer aan. En dat wil je misschien wel op gepaste wijze aandacht geven, ondanks dat we nu niet fysiek kunnen samenkomen, zoals je dat misschien eerder wel gewend was. Hoe kun je je voorbereiden op de komende jaarfeesten? Ik heb een paar ideeën voor je verzameld ter voorbereiding op de komende tijd. Tenslotte geef ik nog wat algemene ideeën over het daadwerkelijk vieren van de jaarfeesten in lockdown.
Imbolc
Imbolc is het feest van rituele reiniging en het opwekken van de levenskrachten uit hun winterslaap. Het feest is gewijd aan de godin Brigid. Het kondigt de belofte van de lente aan. De dagen zijn merkbaar lichter geworden. Onderstaande ideeën weerspiegelen deze symboliek.
1. Ruim je huis grondig op. Al die dingen die eigenlijk al een tijdje in de weg staan, die dingetjes waar je je aan ergert, dingen die stuk zijn: ruim het op, gooi (of geef) het weg of repareer het. Niet alleen past dit goed in de tijd van het jaar, maar ook zul je je een stuk beter voelen en dat is wel zo fijn in lockdown. En wie weet wat voor verloren schatten je terugvindt!
2. De grote voorjaarsschoonmaak. Geen betere tijd hiervoor dan in de periode van het feest van rituele reiniging. Zet alles eens lekker in het sop. Maak die hoekjes en gaatjes schoon die je altijd vergeet of waar je nooit tijd voor hebt. En lap die ramen zodat als het zonnetje straks weer schijnt, je daar optimaal van kunt genieten.
3. Ga aan de slag in de tuin. Maar veeg geen bladeren weg en laat composthopen nog even onaangeroerd. Bijenkoninginnen kunnen die laatste bijvoorbeeld gebruiken voor hun winterrust. Help de natuur een handje en laat al die kleine verstopplekjes intact. Wel is het een goed moment om te gaan planten. Nu is de juiste tijd om perkgoed in te zaaien, zodat je in de zomer kunt genieten van prachtige bloemen. Er zijn ook verschillende groente- en fruitsoorten die juist in dit seizoen goed geplant kunnen worden, zodat je straks kunt genieten van verse vitaminen uit eigen tuin. Goed idee in tijden van een pandemie!
4. Geen tuin? Zaaien en planten kun je ook symbolisch doen in je persoonlijke leven. Je hebt misschien wel nagedacht over ‘goede voornemens’. Je hebt ideeën over wat je wilt gaan bereiken in dit jaar. Neem er eens de tijd voor. Schrijf alles op. Doelen zijn beter te bereiken als je er korte tijd voor neemt. Een jaar is gewoon te lang om je aandacht en motivatie vast te houden. Dus maak die lange lijst. En kies van die lijst een of twee doelen voor het eerste kwartaal. Schrijf op waarom je die doelen wilt bereiken en voor welke datum. Je kunt dit ook in je ritueel verwerken. Bekijk je doelen dagelijks en werk er dagelijks aan. Neem een of twee nieuwe doelen in het tweede kwartaal, enzovoorts.
5. De godin Brigid wordt onder andere in verband gebracht met heilige bronnen. Bezoek een heilige bron, rivier of ander water. In het boek van Judith Schuyf, Heidense heiligdommen (2019), kun je veel informatie vinden over bijzondere heidense heilige plekken in Nederland die je kunt bezoeken, waaronder ook heilige bronnen. Maar met een zoekmachine op het internet kom je vast ook een heel eind.
6. Lees over het feest Imbolc, de achtergrond, de godin Brigid. Schrijf voor jezelf op wat er bij deze tijd van het jaar hoort, maak een schema, tekening of een mind map. Mediteer over het thema. Schrijf je ervaringen op.
7. De godin Brigid wordt in verband gebracht met melk en graan. Maak gerechten met melk en/of graan. Je kunt deze gebruiken in je ritueel, om te delen met familie of om te offeren aan de Godin.
8. De godin Brigid wordt ook in verband gebracht met poëzie. Schrijf een gedicht of een chant. Deel deze met gelijkgestemden.
9. Vul je huis met verschillende soorten witte bloemen, kleed het gezellig aan met bijvoorbeeld witte kaarsen en steek deze aan nu de dagen nog donker zijn, maar je de Yuleversiering al weer op zolder hebt liggen.
10. Maak een wandeling in een natuurgebied en ga op zoek naar tekenen van Imbolc zoals de knoppen aan de bomen en de eerste sneeuwklokjes. Spot lammetjes in de wei. Dit kun je ook met je gezin doen of met de kinderen. Je kunt besluiten er een fotoreportage van te maken of de tijd te nemen iets na te tekenen. Misschien doe je inspiratie op voor een mooi gedicht…
Lente-equinox
Tijdens de lente-equinox zijn dag en nacht even lang. Dit feest gaat over vruchtbaarheid, het versterken van de groeikrachten in de natuur. De velden en bermen staan vol lentebloemen. Onderstaande ideeën weerspiegelen deze symboliek.
1. Het ei is al sinds prehistorische tijden een symbool van vruchtbaarheid en de onzichtbare levenskracht die in deze tijd bevorderd moet worden. Dus kook een paar eieren en beschilder ze. Op het internet zijn prachtige folkloristische voorbeelden te vinden. Een andere optie is te proberen ze met plantenextracten op natuurlijke wijze te kleuren. Een leuk experiment.
2. Loop een labyrint! Tijdens deze tijd van balans kan het mooi zijn om ook zelf de balans op te maken, bijvoorbeeld door een labyrint te lopen. Er zijn er een paar in Nederland te vinden, maar je kunt er ook een zelf maken met bijvoorbeeld stenen of zand. Of nog makkelijker: teken er een op papier en gebruik hem als vingerlabyrinth. Loop er met je vinger doorheen.
3. Vul je huis en tuin met de eerste lentebloemen. Kom maar op met die bolletjes!
4. Nu je huis na Imbolc zo lekker opgeruimd en schoon is, is het misschien wel een goed idee om je huis ook spiritueel te reinigen.
5. Maak gerechten met eieren, zoals bijvoorbeeld eierkoeken, gevulde eitjes of eiersalade.
6. Maak een wandeling in de natuur en ga op zoek naar tekenen van de lente, net zoals hierboven beschreven voor Imbolc.
7. Denk na en mediteer over balans. Wat is balans? Waarom is balans noodzakelijk? Ervaar jij balans? Hoe kun je meer in balans komen? En groter: hoe kan de wereld meer in balans komen? Hoe kun jij daaraan bij dragen?
8. Maak de tussenbalans op met je doelen voor 2021. Wat ging goed, wat niet? Wat werkte en ga je behouden en wat werkte niet en ga je veranderen?
9. Nu je misschien weer wat meer in je tuin (of op je balkon) komt, omdat het iets warmer wordt en wat langer licht is, kun je nadenken over hoe je Moeder Aarde kunt ondersteunen. Misschien kun je meer plekken maken voor dieren in je tuin? Vogelkastjes, een insectenhotel, een egelplekje? Kun je steen weghalen en natuur terugplanten? Een stuk van je tuin laten verwilderen? Struiken planten die goed zijn voor de bijen en de vlinders? Geen kaas van gegeten? Koop een boek, volg een (online) cursus of abonneer je op een tijdschrift (ik kan Gardener’s World van BBC aanbevelen). Zo werk je zelf ook mee aan een stukje balans.
Vieren?
En dan de jaarfeesten zelf… Hoe vier je die in coronatijd? Volgens mij heb je de volgende opties (afhankelijk van eventuele toekomstige maatregelen natuurlijk):
1. Doe een solo-ritueel. Zelfs al werk je al jaren in een groep, er is niks mis mee om nu in je eentje een ritueel te vieren.
2. Doe een solo-ritueel samen. Je kunt afspreken om ieder voor zich thuis, maar wel samen op hetzelfde tijdstip, een solo-ritueel uit te voeren. Als je allemaal hetzelfde ritueel op hetzelfde tijdstip uitvoert, kan dit heel krachtig werken.
2. Vier met een of twee vrienden. Vier een ritueel in klein verband zolang dit nog mogelijk is volgens de geldende maatregelen.
3. Kom samen online en deel verhalen, gedichten en proost. Niet direct een ritueel dus, maar je kunt wel je ervaringen met elkaar delen, seizoensverhalen en gedichten delen en samen een toast uitbrengen.
4. Een online ritueel. Dit kent zijn beperkingen. Belangrijk is om goed af te spreken wie wanneer spreekt en wie wat doet. Bedenk dat niet iedereen een goede internetverbinding heeft en de verbinding kan wegvallen en deelnemers daarna weer kunnen binnenkomen. Hoe ga je daar mee om? Wees je er ook bewust van dat de meeste applicaties voor videobellen erg veel informatie over je opslaan. Dit is niet geschikt voor oathbound materiaal.
5. Geweldig idee voor juist een groot ritueel? Schrijf het op en bewaar het voor volgend jaar. Gebruik deze periode als voorbereiding op een betere tijd.
Ik hoop dat ik je wat leuke ideetjes heb kunnen geven over hoe je ook in tijden van corona en lockdown aandacht kunt blijven geven aan de komende jaarfeesten. Het kan je houvast bieden in deze onzekere tijden.
Ik ben me er van bewust dat iedereen deze tijden onder andere omstandigheden ondergaat. Afhankelijk van je persoonlijke situatie kunnen sommige activiteiten lastig uitvoerbaar blijken. Het is nooit mijn bedoeling geweest mensen uit te sluiten of te benadelen. Ik heb simpelweg een paar leuke ideetjes willen opschrijven. Ik wens iedereen veel sterkte tijdens deze zware lockdown. Laten we ons concentreren op betere tijden. Op naar de lente!