Je lichaam heb je altijd bij je. Het is zeker zo belangrijk als je geest. Het kan je vertellen wat je nog niet wist, en je kunt het gebruiken om allerlei doelen te bereiken. Maar dan moet je er wel goed voor zorgen.
Ik heb een knoop in mijn maag. Je kent die uitdrukking wel. Ik maak me ergens zorgen over, en dat kan te maken hebben met hoe mijn liefsten zich voelen, of ze wel gezond zijn. Misschien of ik zelf wel gezond ben, al kan het ook zijn dat ik iets ga doen dat ik heel eng vind. En het gevoel ken je waarschijnlijk ook, want de vele zegswijzen waarin het lichaam een rol speelt, komen ergens vandaan. Mensen voelen het in hun lijf als ze ergens over in zitten, vooral als ze bang zijn, of nerveus. Of ergens een afkeer van hebben. Lees het volgende maar niet als je een zwakke maag hebt (!) of net aan het eten bent. Ga in dat geval direct naar de volgende alinea. Of een volgende alinea, willekeurig welke. Een uitdrukking als ‘zeven kleuren bagger schijten’ komt vast van het gegeven dat een (prooi?)dier – zoals de mens – direct zijn darmen leegt als er gevaar dreigt. Alle voorgaande maaltijden ineens. Je maag draait ervan om als je het je voorstelt… Even plastisch is de uitdrukking ‘over je nek gaan’ en ook dat kan letterlijk gebeuren als iets je zeer tegenstaat of als je geconfronteerd wordt met iets dat je zeer aangrijpt. Je gal spuwen over iets, nog zo’n fijne. Maar je kunt ook bleek worden om de neus – wit wegtrekken – of juist rood worden tot over je oren, als lichamelijke reactie op wat er in je omgeving gebeurt. Naar adem snakken. Trillen van woede. Flauwvallen zelfs. Je voelt het aan je water… je lichaam heeft je iets te vertellen.
Elders in dit themanummer heeft Medeia het over het verschil tussen lichaam en geest, dat in sommige samenlevingen als heel belangrijk wordt beschouwd. Ik wil juist de nadruk leggen op het ondeelbare: lichaam en geest beïnvloeden elkaar. Daar is nog veel meer over te zeggen dan in dit artikel past en ik laat alles op het gebied van geneeskunde buiten beschouwing. Ik wil alleen verwijzen naar alles wat ‘psychosomatisch’ is, al verbaast het me dat vooral psychosomatische stoornissen de aandacht krijgen (Wikipedia) . De mogelijkheden van het lichaam om bijvoorbeeld zichzelf te genezen, worden niet genoemd onder deze noemer. Het zelfgenezend vermogen van het lichaam (Wikipedia) en zelfs immunotherapie/immuuntherapie krijgt gelukkig ook steeds meer de aandacht. Lees ook de artikelen die Hagetessa schreef over het placebo-effect en het nocebo-effect. En preventie komt weer terug in de aandacht. Voorkom dat het lichaam ziek wordt, onder andere door gezond te eten en genoeg te bewegen. …
In magie is ‘Mijn lichaam is mijn tempel’ een bekend adagium.
Ik vroeg me af of heksen (en heidenen, magiërs, druïden, paganisten, enz.) extra zorgvuldig omgaan met hun lichaam en stelde op Facebookgroep de vraag: “Wat jullie vinden van de stelling: ‘Mijn lichaam is mijn tempel’. Is dat zo? Waarvoor? Hoe uit zich dat? Eet je goed, houd je jezelf fit, zie je af van drugs?” Voor de antwoorden: zie het kader. (En zie ook het artikel Heks en handicap)
Je lichaam als tempel houdt voor mij in dat je er inderdaad extra zorgvuldig mee omgaat, en het in prima conditie houdt. Dat je zo fit blijft als mogelijk is, om zodra het nodig is magisch werk te kunnen doen. Voor mij persoonlijk betekent dat niet dat je er jong uit hoeft te zien. Als het maar werkt: met grijs haar en rimpels lukt dat allemaal best. Met een paar tanden minder wordt het lastig om nog te fluiten, heb ik gemerkt. Als je teveel overgewicht hebt, wordt rennen moeilijk. Voor anderen zijn de esthetische aspecten net zo belangrijk als de functionele. Maar het gaat niet alleen om hoe je lijf eruit ziet en of het werkt. Het gaat om keuzes in het algemeen. Wees je bewust van wat je doet en laat. Ik kan me heel erg vinden in hoe Opaal het verwoordt: “Hoe zou je ooit een ritueel kunnen doen voor de gezondheid van de aarde als je niet ook doet wat je kunt om jezelf als microcosmos in de macrocosmos in goede doen te houden.” Je bent immers onderdeel van de aarde. Alles wat je doet heeft consequenties, niet alleen wat je doet terwijl je magisch werk doet. Maar ik besef dat verschillende individuën en verschillende stromingen er andere denkbeelden op na kunnen houden. Maar wat Amethist zegt, zal meer mensen aanspreken: “Als ik me niet lekker voel, of niet lekker in mijn vel zit, is het moeilijker of onmogelijk om de bewustzijnsstaat te bereiken die nodig is om met spiritualiteit of magie bezig te zijn.”
Opaal heeft het ook over de verhouding die je met je lichaam hebt. Misschien is dat wel cruciaal voor een heks of magiër. Je lichaam is je instrument, net zoals het dat is voor een zanger of acteur. Je werkt ermee, je moet erin thuis zijn hoe het werkt, en je moet erop kunnen vertrouwen dat het doet wat je wilt dat het doet. En een goed afgestemd instrument levert meer op dan alleen uitvoeren wat jij het opdraagt. (Die uitdrukking klopt niet, want klinkt naar een scheiding tussen geest en lichaam waarbij de geest het lichaam opdracht geeft en er dus boven staat. Maar het gaat juist om die samenwerking, om die ondeelbaarheid waardoor je lichaam al reageert zodra jij iets bedenkt, en soms zelfs nog eerder, als je iets waarneemt en er instinctief of intuïtief op reageert.) Je lichaam weet dingen die de geest zonder het lichaam niet zou weten. Je neemt waar, bewust of onbewust, en daar kun je naar luisteren. Op de manier zoals ik in de eerste alinea beschreef: je voelt het (‘aan je water’). Als je een wichelroede of pendel gebruikt. En als je, zoals Terry Pratchett zegt, luistert naar je organen:
People say things like ‘listen to your heart’, but witches learn to listen with other things too. It’s amazing what your kidneys can tell you. (The Wee Free Men)
Daarvoor moet je lichaam dan wel in goede staat zijn. En je moet ermee vertrouwd zijn, en er een gewoonte van maken om ernaar te luisteren. Wat voor technieken je daarvoor gebruikt, is aan jou. Veel Westerse technieken (zang, werken met energie in stenen cirkels of amfitheaters) zijn in onbruik geraakt, terwijl ze in oosterse filosofieën (chakra’s, vormen van meditatie) nog in zwang zijn. Maar ook over seidr is inmiddels van alles te vinden. De sjamaan gaat in trance, maar heeft daarvoor wel allerlei lichamelijke technieken. Het gebruik van drugs, geestverruimende middelen, is een van die manieren, maar een die je beter niet gebruikt zonder voldoende kennis (Julian Vayne heeft een gids geschreven: Getting Higher – the Manual of Psychedelic Ceremony) of begeleiding van iemand die echt ter zake kundig is. Er zijn genoeg manieren om in trance te raken zonder psychedelische middelen. Gezonder, en met meer controle.
Als je lichaam je tempel is, zie je dan af van het gebruik van drugs of andere middelen die slecht voor je zijn? Ik heb daar weinig respons op gekregen. Misschien dat het als ideaal wel populair is, maar soms zijn dingen die slecht voor je zijn gewoon lekker. Of je weet wel dat iets slecht voor je is, maar je bent eraan verslaafd. Misschien moet je wel heel sterk in je schoenen staan om echt alleen te doen wat goed voor je is. Of zeer gemotiveerd zijn (al kan dat soms doorslaan in andere vormen van ongezond gedrag, zoals topsport of strenge diëten).
En hoe zit dat met tatoeages, piercings en andere vormen van lichaamsversiering? Gebruik je die juist als je bezig bent met magie of spiritualiteit of doe je dat dan juist niet? Ieder geeft daar een eigen antwoord op. ‘Beauty matters’, had Merlin als onderschrift op het eikenhouten forum. Klopt, maar ieder heeft een eigen visie op schoonheid. Gelukkig maar. Uniformiteit is niet mijn hoogste ideaal!
Foto: Lawrence Green (Unsplash)
Voor het volgende nummer van Wiccan Rede Online (Beltane) vraag ik me af wat jullie vinden van de stelling: ‘Mijn lichaam is mijn tempel’. Is dat zo? Waarvoor? Hoe uit zich dat? Eet je goed, houd je jezelf fit, zie je af van drugs? Zelf denk ik dat een lichaam niet per se jong, compleet of gezond hoeft te zijn om te dienen als tempel, maar wat vind jij? (Voor tatoeages en andere versieringen open ik een apart topic.)
Opaal:
Ik weet niet of ik nog echt in dat soort termen denk, maar ik voel wel een soort verplichting om – grosso modo – goed voor mijn lichaam te zorgen. Ik doe vrij intensief aan sport, en als je veel van je lichaam vraagt moet je het ook geven wat nodig is om dat te kunnen. Dat betekent niet dat ik alleen maar onbespoten door mijzelf opgekweekte groenten en fruit eet, er gaat ook wel eens een frietje in. Doorgetrokken naar het spirituele of energetische denk ik dat het wel verschil maakt wat voor verhouding je met je lichaam hebt en hoe je er voor zorgt, meer nog dan of je perse gezond en recht van lijf en leden bent. Hoe zou je ooit een ritueel kunnen doen voor de gezondheid van de aarde als je niet ook doet wat je kunt om jezelf als microcosmos in de macrocosmos in goede doen te houden. En dat is dan weer een stuk spirituele of mentale hygiëne??
Carneool:
Niet per definitie mijn tempel … maar ben er wel zuinig op en zorg zo goed mogelijk voor mezelf door ook naar mijn lichaam te luisteren. Zo ben ik eindelijk, na zeven jaar, van alle medicatie af i.v.m. schildklier… loop ik bij chiropractor, ook als onderhoud, laat ik regelmatig naalden erin zetten voor doorstroming en weet ik dat rust en meditatie noodzakelijk zijn voor mijn stress … dus gewoon goed zorgen dus …
Amethist:
Ja, mijn lichaam is mijn tempel. Als ik me niet lekker voel, of niet lekker in mijn vel zit, is het moeilijker of onmogelijk om de bewustzijnsstaat te bereiken die nodig is om met spiritualiteit of magie bezig te zijn. Dus inderdaad gezond en matig eten, dagelijks genoeg bewegen en niet teveel drinken. Drugs kan een middel zijn om je bewustzijn tijdelijk te veranderen, maar niet als het recreatief wordt gebruikt en al helemaal niet als het een gewoonte of zelfs verslaving wordt.
Beryl:
Mijn lichaam is voor mij (zoals voor iedereen denk ik) erg belangrijk. De voeding is in balans, vers, zo mogelijk uit eigen tuin. Wat wel wat vaker zou mogen is meer aan sport te doen. Dit jaar bereik ik de mooie leeftijd van 60 lentes en dan voel ik toch wel eens dat ik af mag haken. Bijvoorbeeld lange wandelingen zitten er jammer genoeg niet meer in. Verder ben ik trots op mijn lichaam en hou er van… zou geen 18 lentes meer willen zijn.
