Artikel oorspronkelijk geplaatst in Wiccan Rede, Imbolc 2003 (uitverkocht).
Als je nu jong bent en net met wicca in aanraking komt, kun je je niet voorstellen hoe lastig het twintig jaar geleden was om boeken te vinden over hekserij en wicca. Er waren, als je goed zocht in de grotere boekwinkels, wel een paar Engelse boeken te vinden, maar als je niet in de grote stad woonde, was het lastig om aan literatuur te komen. Hoe anders is het nu: boekenkasten vol zijn er geschreven over hekserij en wicca, en er is zelfs ruime keus in Nederlandse en in het Nederlands vertaalde boeken. Het probleem is nu eerder om er de goede boeken uit te halen: boeken waar je echt iets aan hebt. Misschien heb je wat aan deze suggesties. Niet al deze boeken zijn nog in de boekwinkel verkrijgbaar, maar de meeste openbare bibliotheken hebben er wel een aantal van in de collectie.
Er is maar één boek dat zich echt richt op jonge heksen: Bezems en pentagrammen van Minerva, een heel sympathiek boekje. Enige nadeel is dat Minerva zelf nog heel jong is, en ook nog niet alles wist. Je kunt er veel uit leren, maar niet alles klopt. Er zijn wel een aantal jeugdboeken die je een idee kunnen geven waar wicca of magie over gaat. Een lijstje:
– Heksenkind en Juniper van Monica Furlong
– Tot de 13e maan van Arnulf Zitelman
– De inwijding van Margaret Mahy
– Lena is anders van Nina Rauprich
– De Aardzee-boeken van Ursula LeGuin
– Heksendochter van Celia Rees.
Als je ouder bent, kun je ook Nevelen van Avalon lezen van Marion Bradley en Het boek der Schaduwen door Phyllis Curott.
Een goede introductie in wicca (ook handig voor werkstukken op school) is Moderne hekserij van Merlin Sythove. Dit gaat vooral over de religieuze kant van hekserij: Godin en God, de jaarfeesten en de maan, hoe een coven in elkaar zit, welke rituelen er gevierd worden en hoofdstukken over magie en over karma en reïncarnatie. Merlin is Gardnerian en heeft meer boekjes geschreven en uitgegeven.
Melkor schreef het boek Heksen bestaan!, dat hekserij meer als een levenswijze ziet. Het is erg humoristisch geschreven, maar geeft heel duidelijk aan wat belangrijk is in wicca en in de magie. Hij is Alexandrian.
Jan de Zutter begon als journalist te schrijven over wicca, en werd zelf heks. Hij schreef De schaduw van de maan, waarin je kunt lezen over de geschiedenis van wicca, maar ook over de inwijding van de schrijver. De stroming waar hij bij hoort in Vlaanderen heet nu Greencraft.
Ook Susan Smit begon als journalist, en raakte zo geïnteresseerd dat ze een jaar besteedde aan het onderzoeken van hekserij en van zichzelf. Het verschil met andere boeken is dat zij geen aansluiting zocht bij een coven, maar alleen en samen met andere solo-heksen op zoek ging en experimenteerde. In haar boek, Heks, lees je over de donkere kant die je ook tegenkomt als je met hekserij bezig bent. Ze interviewde ook een paar bekende Amerikaanse heksen.
Ko en Joke Lankester schreven De kringloop van het leven als een kennismaking met (Gardnerian) wicca.
Een wat minder makkelijk, maar wel goed boek, is Hekserij van Vivianne Crowley, waarvan net een nieuwe editie is verschenen.
Deze boeken zouden eigenlijk in het Nederlands vertaald moeten worden:
– The life & times of a modern Witch van Janet en Stewart Farrar (de beste introductie die ik ken),
– Witchcraft, a beginner’s guide van Theresa Moorey (uit een hele serie beginnersboekjes)
– The spiral dance van Starhawk. Zij combineert sjamanistische technieken met een levensfilosofie die erop neer komt dat je ook wat moet doen voor de aarde, tegen onderdrukking en onrecht, voor het milieu. De oefeningen in haar boek zijn heel praktisch, en dat geldt ook voor de acties die ze voert.
Je doet er goed aan niet alleen boeken over hekserij en wicca te lezen, maar ook over verwante onderwerpen: kruiden, ‘stenen’, divinatietechnieken zoals tarot en astrologie, maar ook magie in het algemeen.
Alle boeken van Marian Green vormen een goede inleiding. Ik noem Natuurmagie en Magie op eigen kracht. In 1972 verscheen Ware magie van Isaac Bonewits (in het Engels is het opnieuw uitgegeven) en dat is nog steeds zeer de moeite waard. Hij schrijft grappig en lekker tegendraads, maar weet heel goed waar hij het over heeft.
Je kunt waarschijnlijk genoeg boeken vinden die andere paganistische stromingen behandelen: sjamanisme en druïden. De relatie tussen paganisme en de geschiedenis (vóór 1950) komt aan bod in Wijze vrouwen en godinnen van Aat van Gilst.
Wil je verder lezen over wicca, dan is het zaak Engels te leren lezen. Via internet is heel veel te vinden, op heksensites en bij online-boekhandels. Veel leesplezier in de winter, en vergeet niet er zomers gewoon op uit te gaan, de natuur in.
Jana.
P.S. Vergeten te noemen in het oorspronkelijke artikel in Wiccan Rede: de boeken van Scott Cunningham: Wicca-handboek en Wegwijs in wicca (wel besproken in Beltanenummer 2003).
En nu is er ook Wicca Voor Beginners : basisprincipes, filosofie, praktijk. Thea Sabin. Mynx, 2007. 256 blz. € 12,50. ISBN 978 90 225 4765 6. Inhoudelijk heel goed.
En Heidense Hekserij van Jack Stoop.
De website The Well Read Witch bestaat niet meer. Misschien kun je het gelijknamige boek van Carl McColman nog achterhalen.
Lijsten van boeken over wicca/hekserij met een beschrijving per boek vind je ook op http://www.samhain.dds.nl/html/wiclijst.html en op http://www.circewicca.nl/ klik op Boekrecensies.