Yoeke Nagel – interheksueel met wortels in Reclaiming
De tijden zijn bar en ze worden al barder en barder. Tot zover het gemopper. Want laten we wel wezen; dat werkt alleen maar tegen je. Een van de belangrijkste magische wetten is immers ‘Alles wat aandacht krijgt, groeit’. Wil je een dierbare zieke verzorgen, dan ga je er niet kermend bij in bed liggen. Je onderzoekt wat er aan de hand is en gaat dan monter in de weer met kruidenthee, kusjes en een kruik. Je richt je op beter worden. Van oudsher is de rol van de heks hetzelfde als het gaat om onheil binnen een gemeenschap. En dat onheil is er. Wat helpt? Jij. Rug naar de schaduw, focus op verbinding, plezier, beterschap en creatie.
Over Onderlinge Hulp.
Bidden voor genezing
Ik geloof graag dat heksen in de geschiedenis een sociale, zelfs medische functie hadden in de gemeenschap. Je ging erheen met je wratten, je liefdesproblemen en je stuitligging. Er is overal wel een kruid tegen gewassen. Die functie voel ik nog steeds.
Als een dierbare ziek is begin ik natuurlijk met de gewone dingen: onderzoeken wat eraan scheelt. Daarover lezen. Dan in de weer met krachtige kruidenthee, vers fruit en een warme kruik.
Maar ‘Nood doet bidden1,’ constateerden de mensen al eeuwen terug. Dat is niet alleen een wetmatigheid, het is ook een geweldig advies. Want als die dierbare het echt moeilijk heeft en zelfs kippensoep niet voldoende lijkt te werken, dan wend ik mij moeiteloos tot hogere machten. Moeiteloos? Vanzelf! ‘Oh God nee hè…’ is namelijk mijn eerste gedachte. Dat is al een klein gebed, een rituele verzuchting. Een intentieverklaring. Die versterk ik met een handeling. Ik steek bijvoorbeeld een kaarsje aan om het duister te verdrijven bij een persoon of gebeurtenis. En als ik echt wanhopig ben breid ik het aantal handelingen uit om mijn smeekbede aan elke denkbare god om gezondheid of herstel kracht bij te zetten. Dat is al snel magisch. Ik ben niet de enige. Gebedsgenezingen worden al eeuwenlang, overal ter wereld, ingezet als wapen tegen ziekte en ongeluk. Met wisselend succes, maar dat houd je toch.
Werkt bidden voor persoonlijke genezing? Ik weet het niet. Maar niks kunnen doen is akeliger dan woord en daad toevoegen aan goede intenties.2
Magie voor wereldvrede
Werkt bidden, of ander magisch werk, bij wereldse zaken? Hm. Als een volkomen gestoorde crimineel verkiezingen kan winnen, op stemmen van notoire bidders, heeft bidden kennelijk een magisch effect. En dat is nou juist het terrein van heksen.
Omdat heksen hun verantwoordelijkheid niet ontlopen in barre tijden wordt magisch handelen van oudsher gebruikt in de strijd tegen wereldse destructieve krachten.
Vanaf de jaren ’80 houden Reclaimingheksen bezettings- en protestbijeenkomsten bij nucleaire testsites, bijeenkomsten van de G7 en chemische laboratoria. Met ondersteuning van magische technieken voor bescherming en goede gronding van de actievoerders.
Gerald Gardner onthulde in 1950 in Witchcraft Today dat hij met magisch werk Hitlers voorgenomen vloot-aanval op Engeland wilde tegenhouden. Hij richtte in 1941 met 17 andere heksen samen een krachtige Cone of Power op Duitsland, met als doel om in het hoofd van Hitler het idee te planten: ‘You cannot cross the sea’. Met succes, kennelijk.3 Ook van Aleister Crowley wordt gezegd dat hij magie bedreef om de nazi’s te laten weten dat ze onder schot van occulte krachten lagen – op verzoek van de Britse geheime dienst. 4
In 1805 werd Napoleon van Engeland weggehouden met een skyclad ritueel en al in 1588 voorkwamen Engelse heksen dat de Spaanse Armada tot aan de Engelse kust kon komen.
Is dat waar?
Dat weet ik niet.
Dat weet je namelijk nooit met magie, of met gebed.
Maar iets doen voelt wel een stuk energieker en betrokkener dan niks doen.
Het is als de warme kruik en het kaarsje opsteken voor een zieke.
Dat wist Confucius, die oude Chinese wijsgeer, ook al. ‘Klaag niet over de duisternis, steek liever een kaars aan’, schijnt hij ooit gezegd te hebben. En dat gaat nog effe een stapje verder dan ‘Nood doet bidden’. Confucius was een baas hoor. Inderdaad. Als ik me elke dag laat bombarderen met slecht nieuws uit de wereld, dan krijgt het duister steeds meer grip op me. Heb je dat ook? Donkere energie zuigt, mevrouw, en not in a good way. Blijven kijken naar de toenemende ellende slurpt mijn aandacht weg en vult me met angst, machteloosheid, somberheid en wanhoop. En wat levert het me op? Meer wanhoop, minder energie. Ik heb gemerkt dat ik me er inderdaad beter bij voel, zoals Confucius al zei, als ik met de rug naar het duister ga staan en me richt op iets waar ik mijn energie wél aan wil geven. Een kaars aansteken, zogezegd.
Even de grote lijnen
Waar wil ik mijn energie aan geven?
Aan de dingen waar ik van overtuigd ben.
- Elk mens is het leven waard.
- Elk leven is het leven waard.
- Alles heeft z’n eigen waardevolle plek in het geheel.
- De natuur is prachtig, voedend en autonoom.
- Wij hoeven niet helemaal te snappen hoe dat in elkaar zit.
- Niemand is minder of meer waard dan een ander.
- Je kunt met anderen delen wat je kunt missen, zonder te lijden.
- Wij zijn ook maar sukkels in het licht van de eeuwigheid.
- We kunnen ons met elkaar verbinden en met elkaar genieten.
- We kunnen samen iets moois toevoegen aan de wereld.
- Creatie is het enige antwoord op destructie.
En al die waarden lopen gevaar om onder de voet te worden gelopen op dit moment, door een brute vorm van macht, politiek, economisch, militair. Wat wil macht?
- Meer macht
- Meer geld
- Meer controle
- Dus minder individuele verschillen, want gelijkvormigheid geeft meer controle om de eigen plannen uit te voeren.
Onderlinge Hulp
Dat waren de grote lijnen. De vunzige details van hoe zich dat allemaal voltrekt kan ik dagelijks bijhouden en me er hondsberoerd bij voelen, of ik kan volstaan met af en toe een gedegen achtergrondverhaal over de ontwikkelingen van de mensheid op dit moment. Ik kies voor dat laatste. Ik wil niet kermend naast het wereldleed gaan liggen. Ik wil in de weer met krachtige kruidenelixers en beschuitjes, kusjes en een warme kruik.
En daar is een praktische vorm van magie voor: Mutual Aid, in 1902 beschreven door de Russische anarchist Peter Kropotkin.5
Ik zou zeggen: Onderlinge Hulp.
Onderlinge hulp is simpelweg: zorgen voor elkaar. Precies dat waar heksen van oudsher al beroemd om zijn.
We staan gezamenlijk aan het ziekbed van de wereld, we moeten iets doen. Iets, waarmee we sterker maken wat we uiteindelijk willen bereiken.
Bekijk de situatie even vanuit de drie belangrijkste magische wetten:
- Wat je aandacht geeft groeit
dus geef je aandacht aan gezondheid, verbinding, plezier, creatief denkvermogen en creatief handelen - Wat je geeft krijg je drie keer terug
dus geef je gezondheid, verbinding, plezier, creatief denkvermogen en creatief handelen - Doe wat je wil, maar schaad niemand
Er is nog nooit iemand geschaad door gezondheid, verbinding, plezier, creatief denkvermogen en creatief handelen, en jij wil dat allemaal. Voor jezelf en voor je omgeving. Toch?
Wie doet wat en wat doe jij?
Draai je om. Zo, dat je met je rug naar al die donkere shit staat.
Je mist niks, de grote lijnen ken je. Lees achtergronden, onderzoek, analyseer, discussieer, maar staar je niet blind op de ellendige details.
Richt je nu op wat werkt. Onderzoek waar jij blij van wordt, wat je kunt en wilt bijdragen aan gezondheid, verbinding, plezier, creatief denkvermogen en creatief handelen. En, nu komt de magische twist, ga daar actief mee aan de slag, zoals het een heks betaamt (en ieder ander).
Wees van betekenis voor je omgeving. Verbind je ermee. Zo bouw je aan een zorgzame, vrolijke plek waar je wél wilt zijn. En je bent er al. Click your heels together three times6. Heel praktisch.
Help elkaar om moed te houden door zomaar iets aardigs te doen voor een ander. Door elkaar helemaal suf te complimenteren als er iets gelukt is. Help jezelf door klagers en mopperaars te stoppen met het opsommen van doffe ellende. Als dat na de derde klacht nog niet lukt, wuif dan doeiiiii en zoek een activiteit of gezelschap waar je energie van krijgt.
Luister naar mensen die verstandige dingen zeggen. Leer. Lees. Praat met je buren, medereizigers, wijkbewoners, dorpsgenoten, en hoor waar behoefte aan is. Voel waar jij zelf behoefte aan hebt en hoe je dat samen met anderen kunt doen. Kies iets waar je zin in hebt.
Worden er al boodschappen gedaan voor wie slecht ter been is? Krijgen alle kinderen een lunch mee naar school? Worden er ergens jassen of dekens ingezameld voor mensen die ze nodig hebben? Wie repareert kapotte apparaten, meubels en kleding?
Je kunt je aansluiten bij een bestaand initiatief of zelf iets opzetten als het er nog niet is.
Een opruimdag voor je straat, het park, het wijkcentrum, de kerk. Helpen in een moestuin. Oogst inmaken. Een maandelijkse gezamenlijke maaltijd organiseren. Sluit je aan bij een vakbond, die gerichte acties tegen economisch onrecht kan voeren.
Maak tincturen of kruidenthee om weg te geven aan griephoofden. Schrijf een uitlegtekst voor de buren van een illegale vluchtelingenopvang. Worden er al ergens oude computers en telefoons ingezameld voor wie zich er geen kan permitteren? Zet een voedsel-weggeefkast voor je huis, een boekenruilkast, een spullen-doorgeefkast. Stel een luisterend oor beschikbaar voor de moedeloze en kondig dat aan met een briefje bij de supermarkt.
Je kunt mensen bezoeken in het ziekenhuis, verzorgingshuis, gevangenis. Een kledingruildag organiseren. Wie zorgt dat er condooms beschikbaar en vindbaar zijn voor experimenterende pubers? Plant fruitbomen en bessenstruiken in het plantsoen (in overleg met de gemeente, als je niet het risico wilt lopen dat je kostbare aanplant door de plantsoenendienst wordt weggehaald). Bied ochtendgymnastiek op het pleintje. Help het speeltuintje schoon en veilig te houden. Lees de kinderen voor. Bied een wekelijkse meditatie voor een momentje rust.
Waar wil jij jouw energie aan besteden? Kies iets wat je leuk vindt om te doen en begin alvast in je eentje. Krijg je een enthousiaste reactie van de buurvrouw? Doe het dan samen. Nodig mensen uit die je leuk vindt, om nog meer te kunnen doen.
Heel lang heb ik gedacht dat het allemaal maar weinig zin heeft om me bezig te houden met dit soort activiteiten. Druppel op gloeiende plaat. Maar inmiddels weet ik: dit is hoe de mensheid door de eeuwen heen tijden van crisis doorkwam. Onderlinge hulp. Handen uit de mouwen.
En sterker nog: of het nou werkt of niet, ik voel me er in elk geval een heel stuk beter bij om me te richten op iets moois opbouwen met anderen samen, dan om te blijven kijken hoe… ach, je weet wel.
Daar doen we het voor
Zeg je: ik maak liever lol? Ik wil zingen en dansen en elke volle maan mijn eigen ding doen? Je hebt gelijk. En dat is precies waar we Onderlinge Hulp voor nodig hebben. Om te kunnen zingen en dansen en creëren. Met handen, hoofd en magische ondersteuning waar nodig. En met elkaar.
Foto gezamenlijke maaltijd: © Jan Prins
Met dank aan Medeia Makar, T. Thorn Coyle, Kropotkin en Luke Hauser.
[1] Bidden zie ik als de meest wijdverspreide vorm van alledaagse magie.
[2] Goede intenties. Al verzucht iemand misschien wel eens: ‘Waar zijn Balthasar Gerards en Lee Harvey Oswald nu hun landen ze zo nodig hebben…’
[3] “Witches did cast spells, to stop Hitler landing after France fell. They met, raised the great cone of power and directed the thought at Hitler’s brain: ‘You cannot cross the sea,’ ‘You cannot cross the sea,’ ‘Not able to come,’ ‘Not able to come.’ Just as their great-grandfathers had done to Boney and their remoter forefathers had done to the Spanish Armada with the words: ‘Go on,’ ‘Go on,’ ‘Not able to land,’ ‘Not able to land.’ Is that allying themselves with the King’s enemies? I am not saying that they stopped Hitler. All I say is that I saw a very interesting ceremony performed with the intention of putting a certain idea into his mind, and this was repeated several times afterwards; and though all the invasion barges were ready, the fact was that Hitler never even tried to come. The witches told me that their greatgrandfathers had tried to project the same idea into Boney’s mind.” – Bron: Witchcraft today – Gerald Gardner
[4] https://www.mentalfloss.com/article/86145/operation-cone-power-when-british-witches-attacked-adolf-hitler google 10 januari 2025
[5] https://theanarchistlibrary.org/library/petr-kropotkin-mutual-aid-a-factor-of-evolution#toc1 14 januari 2025
[6] Een van de weinige werkzame spreuken die opgenomen zijn in een kinderfilm, The Wizard of Oz.
