Verbroken betovering – hoe een heks Jezus vond
Angela Loeve
Gideon-boek, 2012. 118 p. ISBN 978-90-5999-033-3. € 12,95
Dertig jaar heeft ze geleefd als zwarte heks, en nu is ze al dertien jaar christen, de schrijfster van dit boekje. Deze ex-heks is niet afkomstig uit wicca, maar ze “leefde naar de satanische leer en was onder invloed van de satanische beweging”. Is het fictie of non-fictie, vraag ik me altijd af bij dit soort evangelische lectuur. De details over plaatsen en gebeurtenissen zijn vaag, de namen gefingeerd. 43 jaar geleden, de flowerpowertijd, waren er nog vrijwel geen ‘witte heksen’ (aanhangers van wicca) in Nederland. Raar om Angela over zulke grote aantallen van ‘zwarte heksen’ te horen praten. “Ik was terechtgekomen bij een beginnende heksencoven: een kring van dertien personen, twaalf heksen (vaak zes mannen en zes vrouwen) met daarboven een hogepriester of -priesteres”. Wel was er in die tijd de ‘Satanskerk’ in Amsterdam. Die betoogde een religieuze beweging te zijn die niet belastingplichtig was. Om dat aannemelijk te maken, zei de eigenaar dat het ging om een natuurreligie. Hij gebruikte allerlei termen uit de wicca – buiten Nederland toen al wel bekend – om er een acceptabel verhaal van te maken. Woorden als ‘heks’ en ‘coven’ en ‘natuurreligie’ zelf, die niet in de ‘Satanic Bible’ van Anton LaVey voorkwamen. Ook Angela Loeve gebruikt de woorden heks en coven, maar ze maakt wel duidelijk verschil tussen waar zij mee te maken had, en wicca. Ook in het voorwoord van Mart-Jan Paul en in de verklarende woordenlijst achterin is dat onderscheid duidelijk. Toch is het boek mede gericht op ‘witte heksen’, alsof die ook ‘bevrijd’ moeten worden uit de ‘occulte wereld’.
Dat er geen details worden gegeven, heeft meerdere redenen. “Ik heb ervoor gekozen om mijn verhaal in grote lijnen te vertellen en de intiemere details uit die wereld eruit te houden. Als ik ook die details zou vermelden, zou het een soort sensatieverhaal worden. Dat bouwt niet op.” Bij haar inwijding, op de jeugdige leeftijd van 21 jaar, moest Angela twee eden afleggen, een eed van geheimhouding en een eed van trouw. Ze moest met haar eigen bloed een document ondertekenen waarop die eden stonden beschreven. Bij het verbreken van de eden zouden allerlei vervloekingen haar treffen. Daarna kwam er nog een bloedverbond aan te pas met degenen die haar inwijdden. (Dat typeert de ex-heks; nog nooit heb ik een heks horen praten over een inwijding waar bloed bij te pas kwam.)
Na haar inwijding ontdekte Angela dat er “in de wereld van de heksen veel verschillende stromingen zijn. Ik was terechtgekomen bij een groep die de satanische leer, de zwarte magie, aanhing.” De leider van de ‘coven’ stond daarbuiten ook in contact met andere satanisten. “Er waren heel wat van deze covens.” Over de praktijken binnen de groep vertelt Angela dat er gedaan werd aan uittredingen en waarzeggerij, dat er vervloekingen en bezweringen werden uitgesproken. En dat er soms demonische machten werden aangeroepen voor onrust en verstoringen als het bekend was dat er een christelijke samenkomst was. Ook contact met geesten van overledenen werd vaak gedaan – al legt Angela er direct bij uit dat dat volgens de Bijbel helemaal niet kan. En ze kreeg een geleidegeest bij haar inwijding, die ook nog bij haar was toen ze al regelmatig naar de kerk ging.
Angela had blijkbaar een speciale plek in de groep, maar toen wilde ze verhuizen. Na een tijdje kreeg ze daar toestemming voor, maar ze moest beloven “de satanische feesten in ere te houden en te leven als een heks, een soloheks (solitair).”
Het levensverhaal vertelt verder over een verhouding, psychische problemen en een echtscheiding. Met haar nieuwe echtgenoot en haar kinderen woonde ze in een dorp, toen er op een zondagmorgen in 1998 een wonder gebeurde. “Zonder enige aanleiding dacht ik: Ik wil naar de kerk!” In de krant vond ze uit dat er in een plaatsje vijf kilometer verderop een dienst zou zijn in de Volle Evangelie Gemeente. De rest van het boek gaat over hoe Angela christen werd en hoe ze na vijf jaar strijd en pastoraat ook bevrijd werd van het satanisme. Eerst vertelt ze niemand over haar ‘heks-zijn’ en daarna wordt ze bijna verstoten uit de kerk. Gelukkig bidden er veel mensen voor haar, en vindt ze helemaal haar plaats. Inmiddels geeft ze ook lezingen over de occulte wereld, waarbij ze dominee M.J. Paul heeft ontmoet, de schrijver van het voorwoord. Ook kwam ze in contact met een ex-heks die uit de wicca afkomstig is. “Marloes van der Welle beschrijft in haar boekje Het geheim van de godin hoe zij bevrijd werd van het bloedverbond dat zij met een godin gesloten had.” (Dat boekje heb ik besproken in Wiccan Rede, Imbolc 2006, J.). Ook geeft Angela in haar boekje advies aan christelijke gemeentes over de opvang van ‘mensen met een occulte belasting’, omdat ze vindt dat er bij haar opvang fouten zijn gemaakt.
In de begrippenlijst worden een aantal begrippen uit de ‘wereld van de duisternis’ toegelicht. “Vaak is er meer over een begrip te zeggen, maar dat is niet tot eer van God.” Halloween, Reiki, Satanisme, Witte magie en Zwarte magie behoren tot de uitgelegde onderwerpen. Met een genuanceerd stuk over heksenvervolging en een dankwoord besluit het boek.
Nawoord van de recensent: in de nieuwsbrief van het Soeterbeeck Programma wordt net een lezing aangekondigd over satanisme: “[Lezing] Modern Satanism – Lezing door Italiaanse godsdienstsocioloog Massimo Introvigne, woensdag 12 juni 2013 (lees verder)”.
